Dział
Podstawowe zasady, prawa i teorie ekologiczne
Ilość znalezionych haseł: 24
(ekologia lasu, podstawowe zasady, prawa i teorie ekologiczne), [ang. kin selection], forma selekcji ponadosobniczej przejawiająca się faworyzowaniem zachowań zwiększających dostosowanie osobników spokrewnionych. Opiera się na altruizmie osobników przynoszącym korzyści krewniakom. Działa przede wszystkim u zwierząt żyjących w stadach lub rojach, składających się z blisko spokrewnionych osobników (np. u owadów społecznych, zwierząt kopytnych). Osobniki takie są nosicielami znacznej liczby wspólnych genów, a ich przeżycie i sukces rozrodczy stanowi tzw. łączną wartość przystosowawczą. Zachowania altruistyczne przynoszą altruiście doraźny uszczerbek, ale sprzyjają przekazaniu pewnej części jego genów następnemu pokoleniu. Pomniejszenie przez niego własnej zdolności do przekazania swych cech może być zrekompensowane przez osobniki spokrewnione. Im bliższy stopień pokrewieństwa między altruistą i odnoszącym korzyść krewniakiem, tym więcej ich wspólnych genów ocaleje i większy będzie wspólny sukces biologiczny, np. osobnik, który zginie, zapewniając przeżycie swemu rodzeństwu, ma szansę przekazać więcej swych genów następnemu pokoleniu niż w sytuacji odwrotnej (gdyby sam przeżył, a zginęło jego rodzeństwo). Dzieje się tak zawsze wówczas, gdy spełniony zostaje warunek: , B/C > 1/r, gdzie: B – korzyści krewniaka, C – koszty altruisty, mierzone wzrostem lub odpowiednio zmniejszeniem wartości przystosowawczej, r – współczynnik pokrewieństwa. Twórcą koncepcji doboru krewniaczego jest nowozelandzki biolog W.D. Hamilton.
Zobacz więcej...
(Ekologia lasu, podstawowe zasady, prawa i teorie ekologiczne), [gr. gé = ziemia], koncepcja naukowa traktująca Ziemię jak pojedynczy żywy superorganizm. Według niej Ziemia, podobnie jak każdy organizm, jest zdolna do samoregulacji pozwalającej utrzymać określony stan równowagi dynamicznej. Organizmy żyjące na Ziemi, współdziałając ze swym abiotycznym środowiskiem, regulują skład chemiczny hydrosfery, litosfery i atmosfery oraz wszelkie czynniki fizyczne takie, jak np. temperatura. Oznacza to, że elementy biotyczne i abiotyczne są od siebie ściśle zależne i tworzą jeden wielki system mający swoje mechanizmy homeostatyczne. Nie jest to koncepcja powszechnie akceptowana w świecie naukowym, albowiem nie można dokonać jej eksperymentalnej weryfikacji naukowej. Twórcami hipotezy Gai są brytyjski chemik J. Lovelock oraz amerykański biolog L. Margulis.
Zobacz więcej...
(Ekologia lasu, podstawowe zasady, prawa i teorie ekologiczne), zasada konkurencyjnego wyparcia [gr. hypóthesis = przypuszczenie], reguła mówiąca o tym, że 2 gatunki mogą przetrwać wspólnie w tym samym miejscu jedynie wtedy, gdy mają różne nisze ekologiczne. Wynikiem konkurencji jest to, że podobne biologicznie gatunki rzadko zajmują identyczne nisze, lecz ograniczają się wzajemnie w taki sposób, by każdy z nich korzystał z jakiegoś szczególnego rodzaju pokarmu i zachowywał się tak, aby zyskać przewagę nad konkurentem. Gatunek konkurencyjnie słabszy zmuszony jest ustąpić. Ta hipoteza została sformułowana i ogłoszona w 1934 przez rosyjskiego biologa G.G. Gausego.
Zobacz więcej...
(Ekologia lasu, podstawowe zasady, prawa i teorie ekologiczne), to uniwersalne prawo mówi, że istnienie i pomyślne bytowanie każdego organizmu zależy od zrównoważenia całego kompleksu czynników w jego środowisku. Niewystępowanie lub degeneracja organizmu mogą być wywołane zarówno niedostatkiem, jak i nadmiarem (pod względem ilości lub jakości) któregokolwiek czynnika środowiskowego. Czynniki zbliżające się do granic tolerancji organizmu nazywane są czynnikami ograniczającymi. Wyróżnia się trzy punkty kardynalne: minimum, optimum, maksimum. Przedział tolerancji to: zakres dowolnego czynnika (od minimum do maksimum), w którym organizm może egzystować (mogą przebiegać wszystkie procesy fizjologiczne). W pobliżu optimum wydolność organizmu, przyrost jego biomasy i rozrodczość są maksymalne. Zarówno w kierunku minimum, jak i maksimum spada rozrodczość, wymiary ciała i odporność organizmu. W pobliżu punktów ekstremalnych organizm już się nie rozmnaża, choruje i stopniowo zamiera. Przekroczenie zarówno minimum jak i maksimum (przekroczenie granic tolerancji) dla dowolnego czynnika środowiskowego oznacza śmierć organizmu (patrz rycina).
Zobacz więcej...
(Ekologia lasu, podstawowe zasady, prawa i teorie ekologiczne), prawo ogłoszone w 1913 przez amerykańskiego ekologa V.E. Shelforda. Zastąpiło prawo minimum. Zakłada ono, że wzrost każdego organizmu ograniczany jest nie tylko przez niedobór substancji pokarmowych, ale też przez ich zbyt wysoką koncentrację, przy której niezbędna do rozwoju substancja staje się toksyczna. Dotyczy ono także innych składników środowiska takich, jak np.: temperatura, ciśnienie, wilgotność, zasolenie.
Zobacz więcej...
1 2 »
Wszystkich stron: 2