R
Ilość znalezionych haseł: 712
(Ochrona przyrody), pojęcie związane z siecią Natura 2000 oznaczające obszar wyodrębniony ze względu na własny charakterystyczny klimat, roślinność i geologię. Kraje Unii Europejskiej znajdują się na terenie dziewięciu lądowych regionów biogeograficznych: kontynentalnego , alpejskiego, borealnego, atlantyckiego, stepowego, czarnomorskiego, panońskiego, śródziemnomorskiego i mikronezyjskiego (obejmującego Wyspy Kanaryjskie). Polska leży w dwóch regionach biogeograficznych: kontynentalnym (ponad 90% powierzchni kraju) i alpejskim (polska część Karpat). Działania planistyczne i ochronne na poziomie biogeograficznym ułatwiają zachowanie gatunków i typów siedlisk o podobnych warunkach naturalnych na całym kontynencie, niezależnie od granic politycznych i administracyjnych.
Zobacz więcej...
(botanika,ekologia i geografia roślin), podział kraju na jednorodne jednostki przestrzenne, wyróżnione na podstawie regionalnego zróżnicowania cech szaty roślinnej (flory i roślinności). Fundamentalnym opracowaniem na ten temat jest Geobotaniczny Podział Polski zaproponowany przez W. Szafera (1959, 1972). Koncepcję regionalizacji geobotanicznej na podstawie analizy potencjalnej roślinności naturalnej przestawił J.M. Matuszkiewicz (1993), kierując się następującymi kryteriami przy wyróżnianiu jednostek terytorialnych: podokręgów (jednostek podstawowych) – jednorodny krajobraz roślinny, okręgów – specyficzny układ krajobrazów roślinnych, zwykle z jednym typem krajobrazu dominującego, krainy – jednorodny inwentarz zbiorowisk roślinnych w zakresie zespołów i odmian regionalnych zespołów, jednostki wyższego rzędu – charakterystyczny zestaw zbiorowisk zonalnych i częściowo ekstrazonalnych ujmowanych w randze wyższych syntaksonów (związki, rzędy, klasy). Obszar Polski został podzielony na 9 działów z 34 krainami (łącznie z podkrainami – 50 jednostek), 187 okręgami i 909 podokręgami.
Zobacz więcej...
(inżynieria leśna, hydrologia), pozioma strefowość hydrogeologiczna. Opisowe i kartograficzne, obszarowe wydzielenie jednostek hydrogeologicznych, hydrostrukturalnych. W Polsce dokonuje się osobno regionalizacji hydrogeologicznej ogólnej, a osobno dla wód słodkich, zwykłych, wyróżniając w tym drugim przypadku jednostki systemów przedkenozoicznych i jednostki systemów kenozoicznych, lub też bierze się pod uwagę trzy plany hydrostrukturalne: przedkenozoiczny wraz z trzeciorzędem morskim (masyw karpacki), ze strukturami elewacyjnymi (masywy czyli cokoły) i depresyjnymi (niecki, rowy, zapadliska), trzeciorzędowy (niecki, rowy), subzbiorniki, czwartorzędowy: pasma zbiorników związane z formą i genezą utworów: doliny, pradoliny, doliny kopalne, sandry, sandry kopalne (struktury między morenowe).
ang. division of a territory into hydrogeological regions
Zobacz więcej...
(urządzanie lasu), celem regionalizacji przyrodniczej jest przedstawienie zróżnicowania wybranego elementu (waloru) środowiska naturalnego, zarówno w granicach obszarów pierwszego rzędu, obejmujących teren całego kraju, jak i w jednostkach niższego rzędu.Dla obszaru Polski opracowano wiele regionalizacji, obrazujących walory i stan środowiska przyrodniczego naszego kraju, wykonanych w celach poznawczych (naukowych) oraz dla potrzeb wybranych działów gospodarki, np. rolnictwa czy gospodarki leśnej. Pomimo że uwzględniają one często podobne cechy środowiska przyrodniczego, nadają im jednak różną rangę i tym się różnią między sobą. Granice jednostek wyróżnianych w regionalizacjach wyłącznie na podstawie kryteriów przyrodniczych zazwyczaj mają charakter przejściowy (strefowy), np. zoogeograficzna, bądź są dokładne – gdy oparto je na podziale administracyjnym kraju i pokrywają się z granicami gmin, jak regiony pochodzenia leśnego materiału podstawowego.Dla potrzeb gospodarki leśnej specjalnie przygotowane zostały dwie regionalizacje – przyrodniczo-leśna i regionów pochodzenia leśnego materiału podstawowego (nasienna). Leśnictwo, jako dział nauki oraz gospodarki, często odwołuje się także do regionalizacji klimatycznej, fizycznogeograficznej i geobotanicznej. W niewielkim stopniu wykorzystywane są natomiast przez leśników regionalizacje: zoogeograficzna, zadrzewieniowa i rolnicza.
Zobacz więcej...
(siedliskoznawstwo leśne), podział obszaru Polski na krainy, dzielnice przyrodniczo-leśne - do roku 1990; na krainy, dzielnice i mezoregiony - do roku 2012; oraz na krainy i mezoregiony - od roku 2012. Przygotowany na potrzeby leśnictwa, stosowany w szczgólności w hodowli i urządzaniu lasu. Rozwijany od roku 1952, kolejne wersje opracowane były w latach 1969, 1979, 1990 i 2010.
def. 1952 r., podział obszaru Polski na 8 krain i 36 dzielnic przyrodniczo-leśnych, przygotowany przez L. Mroczkiewicza w Instytucie Badawczym Leśnictwa. Granice krain i dzielnic wyznaczono w oparciu o kryteria geologiczne i geomorfologiczne, a także klimatyczne oraz zasięgi gospodarczo ważnych gatunków drzew - świerka, buka i jodły.
def. 1969 r., modyfikacja regionalizacji z roku 1952. Podział obszaru Polski na 8 krain i 59 dzielnic przyrodniczo-leśnych, granice których poprowadzona po granicach ówczesnych nadleśnictw.
def. 1979 r., modyfikacja regionalizacji z roku 1952 i 1969. Podział obszaru Polski na 8 krain i 60 dzielnic przyrodniczo-leśnych, granice których oparto na kryteriach przyrodniczych.
def. 1990 r., podział obszaru Polski na 8 krain, 59 dzielnic oraz 149 mezoregiony przyrodniczo-leśne, przygotowany w oparciu o regionalizację z roku 1952; opracowany przez zespół pracowników Instytutu Badawczego Lesnictwa. Wprowadzono nową jednostkę mezoregion.
def. 2010 r., podział obszaru Polski na 8 krain i 183 mezoregiony przyrodniczo-leśne, przygotowany w oparciu o regionalizację z roku 1990 w Zakładzie Urządzania Lasu SGGW przy współpracy Biurem Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w roku 2010; zalecany do stosowania w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe i w lasach innych form własności od roku 2012. W porównaniu z regionalizacją z roku 1990 zrezygnowano z wyróżniania dzielnic, uszczegółowiono definicję mezoregionu. Przy wyznaczaniu granic mezoregionów i krain wykorzystano liczne źródła (głównie mapy) z zakresu geologii, geomorfologii, geografii fizycznej Polski oraz geobotaniki powstałe po roku 1990; a także mapy glebowo-siedliskowe nadleśnictw. Na terenach Lasów Państwowych granice mezoregionów zostały wyznaczone z wykorzystaniem Leśnej Mapy Numerycznej.
Zobacz więcej...
(urządzanie lasu), celem regionalizacji przyrodniczo-leśnej jest przedstawienie zróżnicowania wybranych walorów gospodarczych bądź środowiskowych lub zagrożeń obszarów leśnych na terenie kraju. Pierwsze dla ziem polskich tego typu regionalizacje opracowano na przełomie XIX i XX wieku. Szersze prace nad zróżnicowaniem przyrodniczych warunków produkcji leśnej rozpoczęły się pod koniec lat 40. XX wieku. Przygotowana w roku 1952 przez Mroczkiewicza regionalizacja przyrodniczoleśna (do lat 80. XX w. pisana łącznie) znalazła zastosowanie w praktyce leśnej, a z czasem wzrosło jej znaczenie gospodarcze i naukowe. W latach 1952–2010 regionalizacja ta była udoskonalana i zmieniana. W wymienionym okresie opracowano pięć wersji regionalizacji przyrodniczo-leśnej (oznaczonych w tej publikacji zgodnie z rokiem ich opublikowania):
- „Regionalizacja przyrodniczo-leśna 1952”,
- „Regionalizacja przyrodniczo-leśna 1969”,
- „Regionalizacja przyrodniczo-leśna 1979”,
- „Regionalizacja przyrodniczo-leśna 1990”,
- „Regionalizacja przyrodniczo-leśna 2010”.
Od czasu opracowania pierwszej wersji regionalizacji przyrodniczo-leśnej Polski w roku 1952, przez prawie 60 lat do roku 2010 kilkakrotnie ją zmieniano. Zmiany w kolejnych wersjach regionalizacji, które następowały w granicach krain polegały na: zwiększeniu liczby dzielnic z 36 do 59; wprowadzeniu jednostek niższej rangi – to jest 149 mezoregionów oraz 5 mikroregionów; a także rezygnacji z wyróżniania dzielnic i zwiększeniu liczby mezoregionów do 183. Część mezoregionów wydzielonych w roku 2010 wcześniej miała rangę dzielnicy. Porównując nazwy jednostek regionalizacji (dzielnic i mezoregionów) warto zaznaczyć, że w okresie 1952–2010 w wielu przypadkach pozostały one bez zmian, chociaż niektóre z nich zmieniły rangę. W nielicznych jednostkach nie zmienił się istotnie ani ich areał ani granice (np. mezoregiony Puszcza Białowieska, Krotoszyński oraz Tatry).
Regionalizacje z lat 1952, 1969 i 1979 miały charakter przyrodniczo-gospodarczy, a regionalizacje z lat 1990 i 2010 – przyrodniczo-funkcjonalny.
Zobacz więcej...
(urządzanie lasu), w 1952 roku profesor Leon Mroczkiewicz zaproponował wyróżnienie na obszarze kraju 8 krain i 36 dzielnic przyrodniczo-leśnych. W projekcie tym częściowo były wykorzystane także propozycje podziału Polski na dzielnice bądź krainy przyrodniczo-leśne przygotowane przez innych autorów (Steckiego, Czubińskiego, Włoczewskiego, Dreszera i innych). Granice krain zostały wyznaczone przy uwzględnieniu pochodzenia geologicznego, ukształtowania terenu, warunków klimatycznych oraz zasięgów gospodarczo ważnych gatunków drzew: buka, jodły i świerka. Do ustalenia obszarów występowania tych gatunków Mroczkiewicz wykorzystał dane z prowizorycznej inwentaryzacji lasów z lat 1948–1949. Przy wyróżnianiu dzielnic kierował się ogólnym charakterem lasów występujących w poszczególnych regionach. Tam, gdzie ten element był niewystarczający, sięgał do kryteriów siedliskowych.„Regionalizacja przyrodniczo-leśna 1952” wdrożona została do praktyki leśnej poprzez odpowiednie zapisy w pierwszych po II wojnie światowej dokumentach regulujących gospodarkę leśną, to jest w „Zasadach techniczno-hodowlanych” (1953) oraz w „Instrukcji urządzania lasu” (1957).
Zobacz więcej...
« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 »
Wszystkich stron: 48