arenosole

(gleboznawstwo leśne), gleby słabo wykształcone, wytworzone z piasków wydmowych i ze zwydmionych piasków wodnolodowcowych, o składzie granulometrycznym piasków luźnych i odczynie kwaśnym w powierzchniowych poziomach. Oprócz słabo lub normalnie wykształconego poziomu próchnicznego, nie wykazują lub wykazują słabe zróżnicowanie na poziomy genetyczne. Mogą posiadać niektóre cechy słabo wykształconego poziomu → (proto)albic) i (proto)spodic, których obecność lub brak w profilu, jak również miąższość poziomu próchnicznego są podstawą wydzielania podtypów arenosoli (→ rysunek). Piasek o cechach skały macierzystej występuje na głębokości 50 cm lub płycej. Są to wiec gleby płytkie, chociaż piasek jako skała macierzysta może być bardzo głęboki, nawet do kilkunastu i więcej metrów. Budowę arenosili przedstawć można poziomami: A–C. Arenosole najczęściej zaliczane są do odmian dystroficznych i oligotroficznych. W klasyfikacji siedliskowej są to bory i bory mieszane. W glebach o tak lekkim składzie granulometrycznym woda nie jest zatrzymywana, co warunkuje suche i świeże warianty uwilgotnienia siedlisk leśnych. Występują wyłącznie na nizinach, największe płaty w Krainie Bałtyckiej (Wybrzeże Słowińskie), ale małe fragmenty występują na całym Niżu Polskim. W takich warunkach glebowych tworzy się najczęściej siedlisko boru suchego, rzadziej świeżego. Występuje podzespół typowy nadmorskiego boru bażynowego (Empetro nigri - Pinetum typicum) i wariant z chrobotkiem, suboceaniczny bór swieży (Leucobryo – Pinetum), subkontynentalny bór świeży (Peucedano-Pinetum). Często są to tereny wydmowe nie objęte lasem, porastane np. wydmuchrzycą piaskową, piaskownicą zwyczajną. Morfologię i pełną dokumentację tych gleb prezentuje → Atlas gleb leśnych Polski i → Muzeum Gleb. Załączona fotografia prezentuje fragment Słowińskiego Parku Narodowego, gdzie występują arenosole.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Klasyfikacja gleb leśnych Polski. 2000. Praca zbiorowa. CILP.
Brożek S., Zwydak M. 2003. Atlas gleb leśnych Polski. CILP.

Publikacje powiązane tematycznie

Klasyfikacja gleb leśnych Polski. 2000. Praca zbiorowa. CILP.
Brożek S., Zwydak M. 2003. Atlas gleb leśnych Polski. CILP.
Klasyfikacja Zasobów Glebowych Świata 2006. Aktualizacja 2007 World Reference Base for Soil Resources First Update 2006. First Update 2007. Charzyński P., Bednarek R., Kabała C. (tłum. i red.) 2009, ISBN: 978-83-231-2425-2. Published by the arrangement with the FAO and UN by Nicolaus Copernicus University.
Gleby w środowisku przyrodniczym i krajobrazach Europy. 2013. Praca zbiorowa (red. S. Brożek). Wydawnictwo UR Kraków.