(ochrona przyrody), (gr. bios – życie, łac. manipulare – robić coś rękami) – jedna z metod rekultywacji wód, głownie w kierunku odwrócenia skutków eutrofizacji, polegająca na ingerencji w środowisko poprzez manipulowanie połączeniami troficznymi, aby zmniejszyć biomasę glonów (np. zwiększenie ilości zooplanktonu i introdukcja wybranych gatunków ryb wpłynie na ograniczenie liczebności glonów).
Wyróżnia się trzy metody biomanipulacji: eliminację ryb planktonożernych, zarybienie akwenu wodnego drapieżnymi gatunkami ryb oraz introdukcję gatunków obcych. Stosowanie biomanipulacji wymaga dogłębnej analizy zależności zachodzących w danym ekosystemie. Termin „biomanipulacja” wraz ze sprecyzowaniem teorii opisującej możliwości sterowania zależnościami troficznymi w ekosystemie został wprowadzony do nauki w 1975 roku przez Shapiro i współpracowników. Pierwsze udane eksperymenty, mające na celu poprawę jakości wody w zbiornikach zaporowych służących do zaopatrzenia w wodę były podejmowane już na początku lat 70. XX wieku.
ŹRÓDŁO (AUTOR)Marek Maciantowicz
Publikacje powiązane tematycznieShapiro J., Lamarra V., Lynch M. 1975. Biomanipulation: an ecosystem approach to lake restoration. W: Brezonik P.L., Fox L. (red.) Water quality management through biological control. University of Florida, Gainesville: 85-96.