buławnik

(botanika leśna, rośliny zielne), Cephalanthera – rodzaj z rodziny Orchidaceae (storczykowate). W Polsce 3 gatunki. Buławnik wielkokwiatowy (Cephalanthera damasonium (Mill.) Druce o liściach jajowatych do jajowatolancetowaych oraz białych lub kremowych kwiatach zebranych po 3-10(15) w luźne, wydłużone, szczytowe kwiatostany. Dolne przysadki dłuższe od kwiatów. Gatunek rzadki w północno-zachodniej i  środkowej Polsce, częstszy na południu, zwłaszcza na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej i Śląskiej oraz na pogórzu i w niższych pasmach Sudetów i Karpat. Spotykany zwykle w grądach, buczynach oraz w ciepłych dąbrowach. Buławnik mieczolistny (Cephalanthera longifolia (L.) Fritsch] o liściach lancetowatych do równowąskich, dużych białych kwiatach skupionych po 5-15 i wyrastających z kątów krótszych od nich lancetowatych przysadek. Występuje głównie w południowej części Polski (rzadko na rozproszonych stanowiskach na Pomorzu i W Wielkopolsce). Jest gatunkiem charakterystycznym dla ciepłolubnych buczyn storczykowych (podzwiązek Cephalanthero-Fagenion). Rośnie też w świetlistych dąbrowach i w grądach. Buławnik czerwony (Cephalanthera rubra (L.) Rich.) o 2-6 lancetowatych liściach, dużych ciemnoróżowych kwiatach osadzonych w kątach równowąskich lub lancetowatych przysadek. Stanowiska rozproszone na terenie całego kraju, w niektórych regionach dość częste np. na Wolinie i na Nizinie Szczecińskiej oraz na Pojezierzu Mazurskim, w Puszczy Białowieskiej i na Pogórzu Sudeckim. Gatunek charakterystyczny dla ciepłolubnych buczyn storczykowych (podzwiązek Cephalanthero-Fagenion) oraz dla zespołu nadmorskiej ciepłolubnej buczyny storczykowej (Cephalanthero rubrae-Fagetum). Dość częsty także w świetlistych dąbrowach. 

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Władysław Danielewicz