chalcedon

(gleboznawstwo leśne), minerał skał osadowych z grupy krzemieni. Jest dwutlenkiem krzemu, SiO₂ i skrytokrystaliczną odmianą kwarcu. Posiada twardość 6,5-7, gęstość 2,55-2,65, rysę białą, nie posiada łupliwości. Występuje w wielu odmianach barwnych, jest często żółty, pomarańczowy, brunatny, szary i wielu innych. Występuje w skałach osadowych chemicznych, w klastycznych jako ziarna i jako spoiwo, w wulkanicznych (melafiry, bazalty, andezyty), a także w osadach gorących źródeł. Występuje też samodzielnie w formie geod, żył, konkrecji stanowiąc obiekt zainteresowania kolekcjonerów. W Polsce chalcedon znany jest z wielu miejsc Dolnego Śląska (Góry Kaczawskie, Kotlina Kłodzka, Góry Wałbrzyskie), a także z Gór Świętokrzyskich i z Karpat. Jest bardzo trudno wietrzejący i występuje zarówno w skałach, jak i w glebach. Jego znaczenie glebotwórcze jest porównywalne z kwarcem, ale występuje w mniejszym od niego zakresie.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bolewski A., Manecki A.1993. Mineralogia szczegółowa. Wyd. PAE, W-wa.
Bolewski A., Parochoniak W.: Petrografia. Wyd. Geol., W-wa 1988.
Żaba J. 2003. Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, Katowice.

Publikacje powiązane tematycznie

Bolewski A., Manecki A.: Mineralogia szczegółowa. Wyd. PAE, W-wa 1993.
Bolewski A., Parochoniak W.: Petrografia. Wyd. Geol., W-wa 1988.
Borkowska M., Smulikowski K.: Minerały skałotwórcze. Wyd. Geol., W-wa 1973.
Maślankiewicz K.: Wstęp do nauki o skałach. Wyd. Geol., Warszawa 1967.
Mizerski W. 2005. Geologia Polski dla geografów. W-wa.
Oleksynowa K., Tokaj J., Jakubiec J. 1993: Przewodnik do ćwiczeń z gleboznawstwa i geologii. Cz. I. Rozpoznawanie minerałów i skał glebotwórczych. Skrypt AR w Krakowie.
Żaba J. 2003. Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, Katowice.