(nauka o surowcu drzewnym), mianem tym określa się wewnętrzną strefę drewna pnia lub strzały, która nie zawiera żywych komórek i która w wyniku wytworzenia wcistek (u niektórych drzew liściastych) lub zamknięcia jamek (u niektórych drzew iglastych) oraz przesycenia związkami twardzielowymi, nie spełnia funkcji fizjologicznych i nie przewodzi wody. Ta strefa drewna, wykazuje na ogół ciemniejsze zabarwienie niż otaczający biel. W trakcie procesu formowania się twardzieli następuje rozkład treści żywych komórek i przesycenie ścian komórkowych powstającymi związkami chemicznymi, tzw. substancjami twardzielowymi tj. związkami żywicznymi, garbnikami i barwnikami.
Krzysik F. 1974. Nauka o drewnie. PWRiL, Warszawa Zielski A., Krąpiec M. 2004. Dendrochronologia. PWN, Warszawa