Grus Roman

(historia i tradycja leśna), Roman Grus urodził się 6 sierpnia 1856 r. w Walkowicach pod Czarnkowem. Praktycznego leśnictwa uczył się pod kierunkiem Józefa Łukomskiego, ówczesnego zarządcy lasów hr. Bnińskich w Samostrzelu, w powiecie nakielskim. W latach 1882-1883 studiował w Akademii Leśnej w Tharandcie, a po ich ukończeniu odbył wiele podróży zarówno po kraju (Królestwo Kongresowe, Litwa, Polesie, Podlasie, Ruś, Wołyń i Ukraina), gdzie pracował przy urządzaniu lasów w różnych majątkach, jak za granicą (Rosja, Prusy, Bawaria, Saksonia, Szwajcaria i północne Włochy). Po powrocie z tych podróży objął stanowisko nadleśniczego w dobrach lwóweckich Stefana Łąckiego i zamieszkał w Grudnej koło Bolechowa, w powiecie Nowy Tomyśl. Szczególnym jego zainteresowaniem cieszyła się hodowla lasu i szkółkarstwo. Zakładał z sukcesem szkółki, hodując w nich także egzotyczne gatunki drzew. Zajmował się także odnawianiem halizn i trudnych terenów wydm śródlądowych. Dla tego celu opracował specjalny przyrząd nazwany pinoferą (uzyskał na niego patent w Prusach), służący do przemieszczania na dalsze odległości sadzonek drzew z bryłką. Swą wiedzą i wynikami swoich doświadczeń hodowlanych dzielił się obficie na łamach wielu czasopism: „Sylwan", „Ziemianin", „Gazeta Rolnicza", „Tygodnik Rolniczo-Przemysłowy", „Kurjer Rolniczy", „Tygodnik Rolniczy", „Rolnik i Hodowca" czy „Kurjer Warszawski", pisywał też do pism niemieckich. Wydał także wiele zwartych publikacji na różne tematy, np: „Brzoza, jej opisywanie, uprawa i znaczenie w gospodarstwie leśnem” (1891), „O chorobie młodych sosen, zwanej „Osutką" (1891), „Przypomnienia czynności gospodarczych na każdy miesiąc dla leśnika, łowczego, rybaka i bartnika” (1891) „Uprawa i pielęgnowanie lasu” (1897), „O zadrzewianiu nieużytków (1901). Był aktywnym członkiem Wydziału Leśnego Centralnego Towarzystwa Gospodarczego na Wielkie Księstwo Poznańskie oraz Galicyjskiego Towarzystwa Leśnego. W 1918 Towarzystwo Leśne w Wielkim Księstwie Poznańskiem (kontynuator Wydziału Leśnego CTG) nadało mu godność członka honorowego „w dowód uznania umiłowanej i pełnej zasług pracy około podniesienia leśnictwa polskiego i to nietylko na zagonie polskiej niwy, lecz także i na polu piśmiennictwa, które wzbogacił swojemi licznemi pracami literackiemi, czerpanemi z wyników własnych spostrzeżeń i długoletniej bogatej w owoce pracy”. Tym samym zaszczytem obdarzył go także w 1926 r. Zjazd Delegatów Oddziałów Związku Zawodowego Leśników w Rzeczypospolitej Polskiej. Był jednym z tych leśników, którzy pracę zawodową łączyli z szerokimi zainteresowaniami ogólnymi, czego świadectwem jest choćby rozprawa pt. „Język polski, jego bogactwo, piękność i siła tajemnicza”, wydana w Kościanie w 1925 r. W 1917 r. z powodu postępującej utraty słuchu, nie przyjął prezesury Towarzystwa Leśnego po ustąpieniu z tej funkcji Józefa Rivolego. Słabnące siły i utrata zdrowia nie pozwoliły mu także w 1926 r. na objęcie proponowanej mu przez Józefa Rivolego docentury z hodowli lasu na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. Zmarł 10 stycznia 1927 r. w Nadleśnictwie Błędno, gdzie jego syn Stanisław był nadleśniczym i został pochowany na cmentarzu w miejscowości Kasparus, niedaleko Osieka, w Borach Tucholskich.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Władysław Chałupka

Publikacje powiązane tematycznie

J. W. Kobylański – Ś.p. Roman Grus: wspomnienie pozgonne. Sylwan r. XLVI, nr 2, 1928, s. 175-177.