(zoologia leśna, ptaki), (łac. Jynx torquilla, ang. Wryneck) ptak z rodziny Picidae (dzięciołowate), rzędu Piciformes (dzięciołowe). Długość ciała 16-18 cm, masa ciała 23-52 g. Ubarwienie maskujące, z wierzchu szare, brązowe i czarne, tworzące skomplikowany rysunek przypominający korę drzewa. Przez oko biegnie brunatny pasek, gardło prążkowane, a spód kropkowany na białawym tle. Ogon szary z kilkoma ciemnymi paskami. Dziób szary, zaostrzony. Brak dymorfizmu płciowego. W Polsce szeroko rozpowszechniony gatunek lęgowy. Zamieszkuje obrzeża lasów mieszanych, parki, ogrody. Gniazduje w dziuplach, których jednak samodzielnie nie wykuwa, lecz zajmuje dziuple wykute przez inne dzięcioły. W okresie V-VI składa 7-10 jaj, które wysiaduje samica na zmianę z samcem przez 11-14 dni. Wyprowadza 1-2 lęgi w roku. Gatunek wędrowny (co nietypowe jak na dzięcioła), przeloty IV-V i VIII-X, zimuje w Afryce. Pożywienie: mrówki i ich larwy. Liczebność w Polsce szacowana na 8000-20000 par. Gatunek objęty ochroną ścisłą.
Dariusz Graszka - Petrykowski
Aulak W., Rowiński P. 2010. Tablice biologiczne kręgowców. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Cramp S. (red.) 1977-1994. The Birds of the Western Palearctic. T. I-IX. Oxford University Press, Oxford
Sikora A. i in. (red.) 2007. Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań
Svensson L. 2012. Ptaki. Przewodnik Collinsa. Multico, Warszawa
Tomiałojć L., Stawarczyk S. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”, Wrocław