krowiak podwinięty

(uboczne użytkowanie lasu), Paxillus involutus (Fr.) Fr. - bardzo pospolity grzyb, rosnący nieraz masowo w lasach liściastych i iglastych, na glebach kwaśnych, od lipca do listopada. Kapelusz o średnicy 5 – 15 cm ma kolor bladoochrowobrązowy, czasem żółtoczerwony, oliwkowobrązowy; młody jest płaski z bardzo silnie podwiniętym brzegiem, później rozpostarty, często z wgłębieniem; o powierzchni początkowo aksamitnej, z czasem prawie nagiej. Blaszki są kremowe, bladożółtawe; potem rdzawobrązowe, gęste, rozwidlone, zbiegające; po uszkodzeniu wyraźnie ciemnieją. Trzon o wysokości 3 – 6 cm jest brudnożółty, brązowożółty, mocny, krępy, pełny, także ciemniejący po dotknięciu. Miąższ jest żółtawy, na powietrzu brązowiejący; jędrny, gruby, o kwaskowym smaku i zapachu. Krowiak podwinięty jest powszechnie znany pod nazwą „olszówka” – i dawniej był traktowany jako warunkowo jadalny. Jest on jednak w ścisłej czołówce wśród gatunków grzybów, które są przyczynami notowanych zatruć. Powoduje zatrucia o skomplikowanym i zróżnicowanym przebiegu; najcięższe (na szczęście stosunkowo rzadkie) przypadki wynikają z silnej i gwałtownej reakcji alergicznej. Wstępne obgotowanie tych grzybów nie jest pewnym i skutecznym sposobem na uniknięcie zatrucia - należy stanowczo wykluczyć olszówkę z grzybów jadalnych.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Fluck M. Jaki to grzyb? Delta Warszawa 1995.
Gumińska.B., Wojewoda W. 1988. Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL.

Publikacje powiązane tematycznie

Dermek A., 1988. Grzyby znane i mniej znane. PWRiL, Warszawa.
Grzywacz A., 1990. Grzyby leśne. PWRiL, Warszawa.
Læssøe T., Grzywacz A., Staniszewski P., 2003. Wiem, co zbieram w lesie. Oficyna Wydawnicza MULTICO. Warszawa.
Del Conte A.1997. Grzyby. Wielka Księga. Warszawa, Wydawnictwo Wiedza i Życie.
Staniszewski P. 2011: Użytkowanie grzybów leśnych – możliwości i zagrożenia. Biblioteczka Leśniczego. Zeszyt 321. Wyd. Świat, Warszawa.