Kukułka plamista (storczyk plamisty, stoplamek) (Dactylorhiza maculata (L.) Soó) – gatunek rośliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).
Łodyga pełna, gruba, wysokości do 70 (100) cm. Liście zebrane w dolnej połowie pędu, w liczbie 5 – 10, lancetowate, długości do 20 cm, szerokości do 5 cm, najczęściej z podłużnymi, ciemnymi plamami. W górnej części łodygi kilka małych listków. Kwitnie w czerwcu i w lipcu. Kwiatostan walcowatostożkowaty, długości do 20 cm. Kwiaty grzbieciste. Warżka trzyłatkowa, zazwyczaj różowa, czerwona lub fioletowa, rzadko biała, z ciemnym rysunkiem linii i plamek. Działki okwiatu podobnej barwy, ostre. Ostroga wąskostożkowata. Owocem jest torebka zawierające bardzo drobne nasiona.
W Polsce storczyk ten występuje dość często na terenie całego kraju. Rośnie na torfowiskach niskich i przejściowych, łąkach, w olsach i lasach łęgowych. Objęty częściową ochroną gatunkową.
Witkowska-Żuk L. 2013. Rośliny leśne. Multico, Warszawa.