gatunek nietoperza z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w rodzinie mroczkowatych (Vespertilionidae). Jeden z najbardziej pospolitych gatunków nietoperzy. Duży, długość przedramienia 48-57 mm. Uszy krótkie, szerokie, prawie trójkątne. Koziołki krótkie, do 1/3 długości ucha, tępo zakończone, rogalikowate, zagięte do przodu. Pyszczek i uszy ciemne, tworzą ciemną maskę. Futro długie, najczęściej ciemnobrązowe, czasem ze złotawym połyskiem. Spód ciała żółtobrązowy, nieco tylko jaśniejszy od grzbietu. Skrzydła długie, bardzo szerokie, ciemnobrązowe. Błona lotna sięga do nasady palców stóp. Zasięg obejmuje prawie całą Europę z wyjątkiem północnej jej części. W Polsce w całym kraju, rozmieszczenie dość równomierne. Gatunek synantropijny. Zasiedla różne środowiska antropogeniczne. Kryjówki z budynkach, kolonie rozrodcze na strychach, często razem z karlikami. Zimuje w nadziemnych częściach budynków. Lata nisko (2-10 m nad ziemią), wolno. Lot nierówny, trzepoczący, z częstym pikowaniem. W terenie otwartym potrafi latać szybko. Z kryjówek wylatuje wcześnie - 5-20 minut po zachodzie słońca; większość osobników w ciągu 10 minut. Lata prostymi odcinkami lub zatacza koła. Chwyta ofiary w locie, rzadko zbiera je z powierzchni liści i z ziemi. Preferuje duże chrząszcze, np. chrabąszcze majowe, także motyle nocne i muchówki. Często łowi w pobliżu lamp ulicznych. Gody od września do listopada. Urodzenia młodych (zwykle jedno młode) w czerwcu lub na początku lipca. Gatunek osiadły. Przeloty między kryjówkami do 5 km. Maksymalna długość życia 21 lat. Zagrożenia: zanik kryjówek letnich. Objęty ochroną ścisłą, wymaga ochrony czynnej. Według IUCN gatunek najmniejszej troski (LC). Liczebność gatunku stabilna.
Godlevska L., Kruskop S.V., Gazaryan S. 2020. Eptesicus serotinus. The IUCN Red List of Threatened Species 2020: e.T85199559A22115705. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2020-2.RLTS.T85199559A22115705.en
Sachanowicz K., Ciechanowski M. 2008. Nietoperze Polski. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore. https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2016 r. poz. 2183
Atlas ssaków Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków https://www.iop.krakow.pl/ssaki/gatunki
Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I., Skibińska E. (red.) 2014. Fauna Polski. Charakterystyka i wykaz gatunków. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Cichocki W., Ważna A., Cichocki J., Rajska E., Jasiński A., Bogdanowicz W. 2015. Polskie nazewnictwo ssaków świata. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Godlevska L., Kruskop S.V., Gazaryan S. 2020. Eptesicus serotinus. The IUCN Red List of Threatened Species 2020: e.T85199559A22115705. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2020-2.RLTS.T85199559A22115705.en
Kowalski M., Lesiński G. 2000. Poznajemy nietoperze. ABC wiedzy o nietoperzach, ich badaniu i ochronie. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Nietoperzy, Warszawa.
Kowalski M., Lesiński G. 2000. Poznajemy nietoperze. ABC wiedzy o nietoperzach, ich badaniu i ochronie. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Nietoperzy, Warszawa.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2016 r. poz. 2183
Sachanowicz K., Ciechanowski M. 2008. Nietoperze Polski. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/