ochrona strefowa ptaków - historia

(Ochrona przyrody), ochrona strefowa ptaków ma w Polsce długą tradycję. Pomysł tworzenia stref ochronnych w Polsce zrodził się już pod koniec lat 50. XX wieku, w związku z potrzebą ochrony bielika, którego liczebność w tym czasie spadła do ok. 100 par lęgowych. W wyniku współpracy pomiędzy Sekcją Ornitologiczną Polskiego Towarzystwa Zoologicznego (PTZool.) oraz PGL Lasy Państwowe, stwierdzono konieczność tworzenia stref ochronnych o pow. 0,5 ha, wokół gniazd bielika. Zalecenia te zaczęto realizować w 1969 roku na terenie ówczesnego Regionalnego Zarządu Lasów Państwowych w Szczecinie. W 1981 r. Naczelny Dyrektor Lasów Państwowych, na wniosek Stacji Ornitologicznej PAN, wydał zarządzenie wprowadzające na terenie całych Lasów Państwowych, strefy ochronne wokół gniazd trzech gatunków ptaków szponiastych: bielika, orła przedniego i rybołowa. Zakazywało ono prowadzenia prac w obszarze o promieniu 200 m od gniazda w ciągu całego roku i wstępu na obszar o promieniu 1000 m od niego, w okresie lęgowym, tj. od 1 lutego do 31 lipca. Pierwszy akt prawa ogólnokrajowego – rozporządzenie z 1983 roku było wynikiem gotowych rozwiązań przygotowanych przez powstały w 1981 roku Komitet Ochrony Orłów. Historia rozporządzeń dotyczących ochrony strefowej przedstawia się następująco:
1. Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 30 grudnia 1983 r. (Dz.U. 1984 r., nr 2, poz. 11) w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony zwierząt. Dotyczyło ochrony miejsc rozrodu 10 gatunków ptaków w tym 8 szponiastych: bielika, gadożera, orlika krzykliwego i grubodziobego, orła przedniego, orzełka, rybołowa i sokoła wędrownego a dodatkowo puchacza i bociana czarnego. Wielkość stref całorocznych (200 m) oraz wielkość i termin obowiązywania stref okresowych (500 m w okresie 6 miesięcy od 1.II do 31.VII) był identyczny dla wszystkich gatunków.
2. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 6 stycznia 1995 r. (Dz.U. nr 13, poz. 61) w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Wprowadziło 7 nowych gatunków ptaków: cietrzewia, głuszca, kanie czarną i rudą, kraskę, żołnę i kulona. Przedłużyło dla wszystkich gatunków czas ochrony w strefach okresowych do 31 sierpnia (7 miesięcy).
3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 września 2001 r. (Dz.U. nr 130, poz. 1455 i 1456), w sprawie określenia listy gatunków zwierząt rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą i częściową oraz zakazów dla danych gatunków oraz odstępstw od tych zakazów. Usunęło z listy żołnę ze względu na wzrost jej liczebności. Wprowadziło zróżnicowanie wielkości stref (100 i 200 m, a w przypadku kraski 10 m) i okresu obowiązywania stref ochrony częściowej (od 5 do 7 miesięcy), uwzględniając fenologię rozrodu poszczególnych gatunków.
4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. (Dz.U. nr 220, poz. 2237) w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną. Dodało do wykazu szlachara oraz raroga.
5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. (Dz.U.11.237.1419) w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Wprowadziło całoroczną ochronę strefową dla dwóch gatunków sów: sóweczki i włochatki, w promieniu 50 m od gniazda.
6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. (Dz.U. 2014 poz. 1348) w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Wprowadziło ochronę strefową puszczyka mszarnego.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Mikusek R. 2012. Ochrona strefowa ptaków. Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków.

Publikacje powiązane tematycznie

Mikusek R. 2012. Ochrona strefowa ptaków. Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków.