(Gleboznawstwo leśne), koloidalna część gleby składająca się z iłu, półtoratlenków, próchnicy glebowej tworzących jej najaktywniejszą część. Plazma odgrywa ważna rolę w przemieszczaniu składników w profilu glebowym, co jest podstawą wielu procesów glebotwórczych (→ proces płowienia, → proces bielicowania, → ługowanie), a także skleja ziarna glebowe w agregaty pełniąc tym samym ważną funkcje strukturotwórczą. Badania mikromorfologiczne plazmy pozwoliły wydzielić jej różne typy jak n.p.: plazma vosepic (anizotropowa), plazma latisepic (izotropowa).
Zasoński S., 1979. Właściwości mikromorfologiczne a główne procesy glebotwórcze niektórych wietrzeniowych gleb Pogórza Wielickiego. Rocz. Gleb., 30/2, 163−184.
Zasoński S., 1979. Właściwości mikromorfologiczne a główne procesy glebotwórcze niektórych wietrzeniowych gleb Pogórza Wielickiego. Rocz. Gleb., 30/2, 163−184.
Zasoński S., 1981. Główne kierunki glebotwórcze na utworach pyłowych Pogórza Wielickiego. Cz. I. Ogólna charakterystyka gleb i niektóre właściwości chemiczne. Rocz. Gleb., 32/2, 115−143.
Zasoński S., 1983. Główne kierunki glebotwórcze na utworach pyłowych Pogórza Wielickiego. Cz. II. Właściwości mikromorfologiczne. Rocz. Gleb., 34/4, 123−16.
Zaleski T., 2000. Pedogenetyczne uwarunkowania właściwości hydrofizycznych gleb płowych wytworzonych z lessów i pyłów lessopodobnych. Rozpr. Dokt., AR w Krakowie.