(Gleboznawstwo leśne), część → czwartorzędu, zwany → epoka lodowcowa lub epoką lodową, ze względu na olbrzymie lodowce kontynentalne (lądolody), które pokrywały część Europy, łącznie z Polską, a także inne obszary strefy umiarkowanej. W tym czasie lądolód okresowo narastał i topniał, przez co na terenie prawie całej Polski znajdują się plejstoceńskie → osady lodowcowe i wodnolodowcowe. Wyróżnia się co najmniej 3 główne nawroty zlodowaceń: krakowskie zwane też południowopolskim, środkowopolskie i północnopolskie zwane bałtyckim. Początek holocenu był związany z gwałtowną zmianą klimatu polegającą na szybkim ociepleniu i przejściu z glacjalnej na interglacjalną modę klimatu. Tym samym zakończyła się ostatnia faza późnego glacjału, czyli zlodowacenie północnopolskie. Obecnie, powierzchniowa warstwa naszego kraju, zwłaszcza na nizinach zbudowana jest z utworów przetransportowanych, przesortowanych i zdeponowanych przez lodowce i towarzyszące im wody powierzchniowe o charakterze rzek, rozlewisk, bagien i jezior. Utwory pozostawione przez lodowiec to skały macierzyste większości gleb Polski.
Mojski E. J. 2005. Ziemie polskie w czwartorzędzie. PIG Warszawa.
Klimaszewski M.1994. Geomorfologia Polski, t. 1 i 2, PWN, W-wa.
Starkel L. (red.) 1999. Geografia Polski - Środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa.
Klimaszewski M.1994. Geomorfologia Polski, t. 1 i 2, PWN, W-wa.
Starkel L. (red.) 1999. Geografia Polski - Środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa.
Allen P. A. 2000. Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi. PWN Warszawa.
Lindner L. (red.), 1992. Czwartorzęd, osady, metody badań, stratygrafia. Wyd. PAE, Warszawa.