Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

ryjówka średnia (Sorex caecutiens)

gatunek ssaka w rodzinie ryjówkowatych (Soricidae) z rzędu ryjówkokształtnych (Soricomorpha). Ze względu na występowanie w Polsce w starszych opracowaniach opisywana też jako ryjówka białowieska (Sorex caecutiens). Pyszczek silnie wyciągnięty w ryjek. Okrywa włosowa gęsta, krótka. Grzbiet jednolicie brunatny, brunatno-kasztanowy. Spód jaśniejszy, szaro-brunatny, łagodnie odgraniczony od grzbietu. Ogon równomiernie owłosiony. Długość ciała 5-7 cm, długość ogona 70-75 % długości ciała. Uszy stosunkowo długie, ponad 7 mm długości. Oko położone bliżej przedniego brzegu otworu słuchowego niż końca ryjka. Masa ciała 3,5-8,5 g (młode 3,4-5 g, przezimki 5,5-8,5 g). Efekt Dehnela. Długość czaszki 16-18 mm. Czaszka bardzo delikatna, kości cienkie, brak łuków jarzmowych. Zębów 32, wzór zębowy 3133/2013. Korony zębów zabarwione czerwono-brązowo. Drapieżna. Pokarm wyłącznie mięsny: drobne bezkręgowce, głównie owady. Szybki metabolizm. Zapotrzebowanie pokarmowe wysokie, szacowane na 180 % masy ciała. Gatunek terytorialny. Zamieszkuje lasy, zarośla, pola, łąki, parki, ogrody, cmentarze. Unika mokradeł i torfowisk. W Polsce opisana tylko z Puszczy Białowieskiej, w ostatnich latach rejestrowana rzadko. Gatunek borealny, na granicy zasięgu. Sezon rozrodczy od wiosny (III) do jesieni (IX), brak rozrodu zimą. Ciąża 19-20 dni, liczba miotów w roku 1-2, liczba młodych w miocie 2-11. Młode rodzą się nagie i ślepe. Aktywna cały rok i całą dobę, z przerwami na odpoczynek. Maksymalna długość życia 14-18 miesięcy. Wrogowie naturalni: głównie ptaki i ssaki drapieżne. Gatunek objęty ochroną częściową. W polskiej czerwonej księdze zwierząt jako bliska zagrożenia (NT).

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Henttonen H., Sheftel B., Ariunbold J. 2016. Sorex caecutiens. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T29662A22314809. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T29662A22314809.en

Pucek Z. 1984. Rząd: Owadożerne - Insectivora. W: Z. Pucek (red.), Klucz do oznaczania ssaków Polski: 48-85. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I., Skibińska E. (red.) 2014. Fauna Polski. Charakterystyka i wykaz gatunków. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore. https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/

Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. PWRiL, Warszawa.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2016 r. poz. 2183

Publikacje powiązane tematycznie

Atlas ssaków Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków https://www.iop.krakow.pl/ssaki/gatunki

Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I., Skibińska E. (red.) 2014. Fauna Polski. Charakterystyka i wykaz gatunków. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Churchfield S. Natural history of shrews. Comstock Publishing / Cornell University Press, New York.

Cichocki W., Ważna A., Cichocki J., Rajska E., Jasiński A., Bogdanowicz W. 2015. Polskie nazewnictwo ssaków świata. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. PWRiL, Warszawa.

Henttonen H., Sheftel B., Ariunbold J. 2016. Sorex caecutiens. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T29662A22314809. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T29662A22314809.en

Jędrzejewska B., Jędrzejewski W. 2001. Ekologia zwierząt drapieżnych Puszczy Białowieskiej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Mitchell-Jones A. J., Amori G., Bogdanowicz W., Kryštufek B., Reijnders P. J. H., Spitzenberger E., Stubbe M., Thissen J. B., Vohralik V., Zima J. (eds.) 1999. Atlas of European mammals. Academic Press, London.

Pucek Z. 1984. Rząd: Owadożerne - Insectivora. W: Z. Pucek (red.), Klucz do oznaczania ssaków Polski: 48-85. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2016 r. poz. 2183

Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore. https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/

Wójcik J. M., Wolsan M. (eds.) 1998. Evolution of shrews. Mammal Research Institute Polish Academy of Sciences, Białowieża.

Autor: Elżbieta Jancewicz

Zdjęcia

Rysunki

Tabele

Mapy

Filmy

Pliki

Indeks alfabetyczny:

POPRZEDNI NASTĘPNY

Indeks tematyczny:

POPRZEDNI NASTĘPNY

Hasło dodane 2020-12-31 przez Administratora Encyklopedii Leśnej
Hasło ostatnio zmienione 2020-12-31 przez Administratora Encyklopedii Leśnej


Zgłoś uwagę do hasła

Maksymalny rozmiar: 5MB
Kontakt

Szybki kontakt