(zoologia leśna, płazy), (łac. Lissotriton vulgaris) gatunek z rodziny salamandrowatych (Salamandridae). Traszka niewielkich rozmiarów. Długość ciała 7-8 cm, maksymalnie 10-12 cm. Samce nieznacznie większe od samic, inaczej niż u innych polskich płazów. Głowa mała, słabo wyodrębniona. Nie występuje fałd podgardzielowy. Ogon dłuższy od ciała, zakończony szpicem. Kończyny delikatne. Skóra gładka, u samic lekko ziarnista. Grzbiet ciemnobrązowy z ciemnymi plamami. Na głowie ciemne pręgi. Spód ciała jasny w ciemne plamy. W okresie godowym ubarwienie samców bardziej intensywne. Na brzusznym fałdzie płetwy ogonowej jaskrawe smugi pomarańczowa i jaskrawobłękitna. Grzebień regularnie pofalowany, brak przewężenia u nasady ogona. Na brzuchu czerwona smuga. W Polsce występuje na niżu. Zasiedla różne środowiska, również antropogeniczne. Przebywa w pobliżu zbiorników wodnych. Dobrze pływa, na lądzie porusza się niezdarnie. Aktywna w nocy lub po deszczu. Ukrycia dzienne pod kamieniami, korzeniami, wykrotami, kępami mchów. W pokarmie na lądzie: owady, pająki, małe skąposzczety, w wodzie: drobne skorupiaki, larwy owadów, skrzek żab. Wrogowie naturalni dorosłych traszek: ptaki wodne, zaskrońce, żmije, jeże, łasice. Rozród w małych zbiornikach wodnych. Gody zaczyna wcześnie, przy niskich temperaturach. Toki w ciągu dnia w toni wodnej. Wydłużony czas składania jaj, więc dorosłe osobniki długo przebywaja w wodzie. Rozwój jaj trwa dwa tygodnie, rozwój larw 60-70 dni. Występuje zjawisko neotenii. Objęta ochroną częściową. Wymieniona w III załączniku Konwencji Berneńskiej. Według kategorii IUCN gatunek najmniejszej troski.
Klimaszewski K. 2013. Płazy i gady. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2014 r. poz. 1348.
Konwencja Berneńska - Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk, sporządzona w Bernie dnia 19 września 1979 r. Dz. U. 1996 nr 58 poz. 263.
Czerwona księga gatunków zagrożonych (The IUCN Red List of Threatened Species)
Berger L. 2000. Płazy i gady Polski. Klucz do oznaczania. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań.
Juszczyk W. 1974. Płazy i gady krajowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Blab J. i Vogel H. 1999. Płazy i gady Europy Środkowej. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Głowaciński Z. i Rafiński J. (red.) 2003. Atlas płazów i gadów Polski. Status - rozmieszczenie - ochrona. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Warszawa-Kraków.
Aulak W. i Rowiński P. 2010. Tablice biologiczne kręgowców. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska czerwona księga zwierząt. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
Gierliński G., Grabowska J., Grabowski M., Jaskuła R. 2014. Ilustrowana encyklopedia płazów i gadów Polski. Dom Wydawniczy PWN Sp. z o.o., Warszawa.