wieloletnia zmarzlina

(Gleboznawstwo leśne), zwana wcześniej wieczną zmarzliną (→ permafrost, → marzłoć) lub także zlodowaceniem podziemnym, to zjawisko utrzymywania się części skorupy ziemskiej w temperaturze poniżej punktu zamarzania wody, nawet w najcieplejsze miesiące letnie. Obejmuje większość terytorium Alaski i północnej Kanady oraz Syberii. W Europie oprócz północnych obszarów Rosji, zmarzlina występuje punktowo w Górach Skandynawskich, na Grenlandii, w Alpach. Wieloletnią zmarzlinę odkryto również w Polsce w okolicy Suwałk na głębokości ponad 300 metrów poniżej poziomu gruntu. Występowanie zmarzliny blisko powierzchni w glebie wychładza ją, co utrudnia lub uniemożliwia życie roślinom. Człowiek zasiedlając takie tereny napotyka na wiele problemów związanych z zapewnieniem ciepła do życia, w tym problemów inżynieryjnych przy budowie infrastruktury technicznej na zmarzlinie. Termin określany obecnie jako wieloletnia zmarzlina, wcześniej nazywano wieczną zmarzliną. „Wieczność” zmarzliny w ostatnich dziesięcioleciach, w związku z ociepleniem klimatu, została w niektórych regionach świata poddana w wątpliwość, gdyż dowiedziono zmniejszania się obszarów objętych zmarzliną i stąd zmiana nazwy na wieloletnia.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Jahn A., 1975. Problems of the periglacial zone. PWN.
Dobiński W., 2011. Wieloletnia zmarzlina w wybranych obszarach Tatr, Gór Skandynawskich i Spitsbergenu w świetle kompleksowych badań geofizycznych i analiz klimatologicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice.

Publikacje powiązane tematycznie

Encyclopedia of Soil Science. 2002. Marcel Dekker Inc. New York, Basel. Leszkiewicz J., Caputa Z., 2004. The thermal condition of the active layer in. the permafrost at Hornsund, Spits-bergen. Polish Polar Research 25 (3-4): 223–239.
Jahn A., 1948. Badania nad strukturą i temperaturą gleb w Zachodniej Grenlandii. Rozprawy Wydziału Matema-tyczno-Przyrodniczego PAU. 72: 63–184.
Miętus M., Filipiak J., 2001. Zmienność temperatury gruntu w Hornsundzie w okresie 1979–1999. Przegląd Geo-fizyczny, 46 (4): 323–337.